Legilimencja (ang. Legilimency)



"Umys³ nie jest ksi¹¿k¹, któr¹ mo¿na otworzyÌ i przeczytaÌ w wolnym czasie. Myœli nie s¹ wyryte wewn¹trz czaszki, gdzie móg³by je przejrzeÌ jakiœ intruz. Umys³ to rzecz z³o¿ona i wielowarstwowa... To prawda jednak, ¿e ci, którzy opanowali sztukê legilimencji, potrafi¹, pod pewnymi warunkami, wedrzeÌ siê do umys³u swoich ofiar i poprawnie zinterpretowaÌ to, co tam znajd¹." - Severus Snape (ZF, rozdzia³ 24, str. 588)


                                                                                               O legilimencji



Legilimencja jest od³amem magii, której nie uczy siê w Hogwarcie (przynajmniej na poziomie SUMów). UmiejêtnoœÌ ta pozwala wydobyÌ uczucia i myœli z umys³u jakiejœ osoby. Dos³ownie to s³owo t³umaczy siê jako 'czytanie w cudzych myœlach', ale ci, którzy praktykuj¹ legilimencjê uwa¿aj¹ to za naiwn¹ interpretacjê tej¿e sztuki.
Legilimencja jest Âłatwiejsza, kiedy rzucajÂący zaklĂŞcie jest blisko fizycznie swojej ofiary i kiedy jest ona zrelaksowana, bez ochrony lub jest wyjÂątkowo wraÂżliwa. Kontakt wzrokowy jest czĂŞsto niezbĂŞdny, wiĂŞc jest to bardzo pomocne dla korzystajÂącego z legilimencji, bo moÂże on werbalnie manipulowaĂŚ swoim celem i tym sposobem moÂże Âłatwiej wykryĂŚ kÂłamstwo.

Trzeba zauwa¿yÌ, ¿e Harry, który chcia³ unikn¹Ì dyskusji o jego œnie, w którym Voldemort rozmawia³ z Rookwoodem, i licznej iloœci snów o Departamencie Tajemnic, nauczy³ siê jednak unikaÌ oczu Snape'a - ale Snape na tyle szydzi³ z Harry'ego, ¿e ten zapomnia³ siê i spiorunowa³ wzrokiem Snape'a, a nie coœ innego (na przyk³ad s³oiki z eliksirami). Snape móg³ zatem odkryÌ prawdziwe postêpy Harry'ego i móg³ je przedstawiÌ profesorowi Dumbledore'owi, a Dumbledore wyt³uszczy³ to w rozmowie z Harrym po walce (ZF, rozdzia³ 24).

Severus Snape opanowaÂł zarĂłwno legilimencjĂŞ jak i oklumencjĂŞ i jest prawdopodobnie lepszy w oklumencji niÂż Voldemort w legilimencji, zwaÂżywszy na to, Âże przetrwaÂł tak dÂługo jako podwĂłjny agent wÂśrĂłd ÂśmiercioÂżercĂłw.

W ocenie Snape'a, Voldemort jest niezwykle utalentowany pod k¹tem legilimencji (ZF, rozdzia³ 24) do tego stopnia, ¿e potrafi niemal zawsze wykryÌ czyjeœ k³amstwo. W przeciwieùstwie do Snape'a, nigdy nie by³o pokazane, jak Voldemort wypowiada zaklêcie pozwalaj¹ce na spenetrowanie czyjegoœ umys³u, od momentu jego wygl¹du w Czarze Ognia do ostatniej sceny w Zakonie Feniksa. Jest zdolny do posiadania cia³ wê¿ów, prawdopodobnie za pomoc¹ legilimencji. Poprzez jego kontakt z Harrym, móg³ równie¿ 'podsy³aÌ' fa³szywe obrazy i wizje do umys³u Harry'ego, gdy ten by³ najbardziej zrelaksowany i podatny na takie rzeczy.

Dumbledore rĂłwnieÂż na tyle opanowaÂł legilimencjĂŞ, Âże moÂże wykryĂŚ, kiedy ktoÂś mu kÂłamie. Jest rĂłwnie utalentowany w oklumencji, wiĂŞc moÂże ukryĂŚ swoje myÂśli.

OdkÂąd dowiedzieliÂśmy siĂŞ, Âże uÂżywanie veritaserum dozwolone jest w sytuacjach dozwolonych przez Ministerstwo, to podobnie powinno byĂŚ z legilimencjÂą (Nie powinien istnieĂŚ taki sam zakaz, jeÂśli chodzi o oklumencjĂŞ, bo jest to technika czysto obronna).

* Nauczanie legilimencji w szkoÂłach moÂże byĂŚ prawnie zabronione. Na przykÂład, uczeĂą moÂże musi byĂŚ peÂłnoletni i/lub musi zdaĂŚ szereg testĂłw, jakie majÂą aurorzy. NaleÂży zwrĂłciĂŚ uwagĂŞ na to, Âże nikt nie sugeruje Harry'emu, Âże powinien siĂŞ uczyĂŚ legilimencji w swoim wieku, i Âże on siĂŞ jej nie uczy jako czĂŞÂści oklumencji (biorÂąc pod uwagĂŞ jego wizjĂŞ podczas SUMa z historii magii).

* Voldemort mĂłgÂł legalnie lub nie nauczyĂŚ siĂŞ legilimencji. DziĂŞki swoim umiejĂŞtnoÂściom i uroku osobistemu, mÂłody Riddle mĂłgÂł pozyskaĂŚ sobie kogoÂś, kto mĂłgÂłby mu pomĂłc uczyĂŚ siĂŞ tej sztuki.

* UÂżywanie legilimencji moÂże byĂŚ albo i nie prawnie zastrzeÂżone.

- Zwa¿ywszy na efektywnoœÌ zbierania informacji przez Ritê Skeeter jako niezarejestrowanego animaga, mo¿na siê tylko domyœlaÌ, co by robi³a, gdyby posiad³a zdolnoœÌ legilimencji. Czy jest zatem prawdopodobne, ¿e Ministerstwo nie potrafi kontrolowaÌ u¿ytkowników legilimencji?

- Snape i Dumbledore nie wydajÂą siĂŞ mieĂŚ etycznych wyrzutĂłw sumienia z powodu nauczania Harry'ego oklumencji (a w tym celu wykorzystujÂą przeciw niemu legilimencjĂŞ), ale wyglÂąda na to, Âże oni po prostu bojÂą siĂŞ, Âże to wyjdzie na jaw. ZaaranÂżowali dodatkowe lekcje eliksirĂłw dla Harry'ego.

- JednakÂże, my wiemy, Âże veritaserum jest uÂżywane w sytuacjach ÂściÂśle zalecanych przez Ministerstwo, ale Snape i Dumbledore uÂżywali go w nagÂłych przypadkach (CO, rozdziaÂł 35) i nie stosowali siĂŞ do przepisĂłw.

* MogÂą byĂŚ sytuacje, w ktĂłrych moÂżna normalnie uÂżywaĂŚ legilimencji. Ona moÂże wiele wyjawiĂŚ. Ministerstwo moÂże korzystaĂŚ z legilimencji, kiedy ma do czynienia z mugolami.


Przypadki, w ktĂłrych mogÂła byĂŚ uÂżyta legilimencja:


-> "Snape przeszyÂł Harry'ego wzrokiem. Harry wzbiÂł wzrok w podÂłogĂŞ." (KF, rozdziaÂł 10, str. 186)
To jest tu¿ po incydencie z górskim trollem, a profesor McGonagall w³aœnie spyta³a trójkê przyjació³, czemu nie s¹ w swoich dormitoriach, tu¿ przed tym, jak Hermiona zaczê³a k³amaÌ w obronie Harry'ego i Rona. Odk¹d Harry spojrza³ siê w inn¹ stronê, nie mia³ kontaktu wzrokowego ze Snape'em, ten móg³ mieÌ trudnoœci z wykryciem, czy historyjka Hermiony jest zmyœlona, czy nie.

-> "Mo¿e Harry to sobie wmawia³, ale wydawa³o mu siê, ¿e [...] Snape naprawdê uwzi¹³ siê na niego. Czy to mo¿liwe, by dowiedzia³ siê, ¿e odkryli prawdê o Kamieniu Filozoficznym? Ale jak? Czasami mia³ jednak dziwne wra¿enie, ¿e Snape po prostu czyta w ich myœlach." (KF, rozdzia³ 13, str. 230)
To tylko przypuszczenia Harry'ego.

-> "On kÂłamie... On kÂłamie..." (KF, rozdziaÂł 17, str. 302)
Voldemort o Harrym, kiedy ten mu powiedziaÂł, Âże zobaczyÂł w Zwierciadle Ain Eingarp Dumbledore'a ÂściskajÂącego mu rĂŞkĂŞ, i Âże zdobyÂł Puchar DomĂłw dla Gryffindoru.

-> "A teraz... Dlaczego nie oddajesz mi Kamienia, ktĂłry spoczywa w twojej kieszeni?" (KF, rozdziaÂł 17, str. 302)
Voldemort do Harry'ego. To jest prawdziwa oznaka legilimencji, bo Voldemort dokÂładnie wie, gdzie znajduje siĂŞ KamieĂą, odkÂąd Harry sobÂą nie wÂładaÂł na tyle, Âżeby temu zaprzeczyĂŚ jakimÂś gestem.

-> "Nie po raz pierwszy Snape zrobiÂł na Harrym wraÂżenie czÂłowieka, ktĂłry czyta w cudzych myÂślach." (KT, rozdziaÂł 5, str. 86)
To by³o chwilê po tym, jak Snape zapyta³ siê Harry'ego i Rona "Co zrobiliœcie z samochodem?", po tym, jak z³apa³ ich po ich podró¿y lataj¹cym samochodem pana Weasleya do Hogwartu.

-> "Dumbledore przyglÂądaÂł siĂŞ Harry'emu badawczo. Spojrzenie jego bystrych, bladoniebieskich oczu sprawiaÂło, Âże Harry czuÂł siĂŞ, jakby go przeÂświetlano rentgenem." (KT, rozdziaÂł 9, str. 159)
Snape w³aœnie zasugerowa³, ¿e Harry wcale nie jest szczery w stosunku do niego i dyrektora, jeœli chodzi o sprawê nieobecnoœci trójki przyjació³ na uczcie z okazji Halloween, podczas gdy Harry, Ron i Hermiona byli na przyjêciu z okazji rocznicy œmierci Prawie Bezg³owego Nicka (ca³kiem poprawne myœlenie, nie wymagaj¹ce wcale legilimencji, ¿eby siê o tym przekonaÌ).

-> "Snape patrzy³ siê prosto na niego. (...) 'Wie, ¿e to ja. (...) Za³o¿ê siê, ¿e wie.' " (KT, rozdzia³ 11, str. 199)
DosÂłownie po akcji dywersyjnej na eliksirach, ktĂłrej celem byÂło zdobycie skĂłrki boomslanga, w ktĂłrej Harry rĂłwnieÂż braÂł udziaÂł. Harry odwrĂłciÂł uwagĂŞ wszystkich, dziĂŞki czemu Hermiona miaÂła wolnÂą drogĂŞ do prywatnych zapasĂłw Snape'a.

-> "Snape teÂż patrzyÂł na Harry'ego jakoÂś dziwnie: byÂło to przenikliwe, badawcze spojrzenie..." (KT, rozdziaÂł 11, str. 206)
By³o to po pierwszym przemówieniu Harry'ego w mowie wê¿ów.

-> "Snape œwidrowa³ go spojrzeniem. Przypomina³o spojrzenie hipogryfa. Harry bardzo stara³ siê nie mrugn¹Ì. (...) Malfoy nie ma halucynacji. (...) Jeœli g³owa by³a w Hogsmeade, to by³a tam i reszta ciebie." (WA, rozdzia³ 14, str. 297)
Snape przesÂłuchuje Harry'ego w sprawie incydentu rzucania bÂłotem w Malfoya w Hogsmeade, po doniesieniu Malfoya o tym zdarzeniu Snape'owi. Harry prĂłbuje spoglÂądaĂŚ niewinnie na Snape'a, ale nie zdaje sobie sprawy, z kim ma do czynienia.

-> "Harry przegryzÂł wargi. Nie wiedziaÂł, co siĂŞ wÂłaÂściwie wĂłwczas staÂło, i nie chciaÂł siĂŞ do tego przyznaĂŚ - ale Snape zadawaÂł siĂŞ domyÂślaĂŚ prawdy." (WA, rozdziaÂł 14, str. 299)
Poprzez oszczerstwa Snape'a na temat ojca Harry'ego, ten zaatakowaÂł sÂłownie Snape'a i powiedziaÂł, Âże Dumbledore opowiedziaÂł mu o tym, jak James uratowaÂł Snape'a. Snape wÂłaÂśnie ustala, co Harry moÂże wiedzieĂŚ o tym zajÂściu.

-> "Albo... instrukcje, jak dostaĂŚ siĂŞ do Hogsmeade, omijajÂąc dementorĂłw?
Harry zamruga³ powiekami. W oczach Snape'a zap³on¹³ triumf." (WA, rozdzia³ 14, str. 300)
Harry spotkaÂł siĂŞ ze spojrzeniem Snape'a po tym, jak ten kazaÂł mu wywrĂłciĂŚ kieszenie na lewÂą stronĂŞ. WypadÂły z nich sprawunki z Hogsmeade i Mapa HuncwotĂłw w swojej 'czystej' postaci. Reakcja Harry'ego co do tego przedmiotu wskazywaÂła na to, Âże jest to przedmiot mu cenny. Od tegoÂż jednak momentu, Snape prĂłbuje tak zaczarowaĂŚ MapĂŞ, aby wyjawiÂła swĂłj sekret.

-> "Nie kÂłam!(...) Przede mnÂą nie moÂżna kÂłamaĂŚ, zawsze to wykryjĂŞ!" (CO, rozdziaÂł 1, str. 15)
Zdanie skierowane do Glizdogona, dotyczÂące jego powrotu do Voldemorta.

-> "JesteÂś juÂż o wiele silniejszy, mĂłj panie...
KÂłamiesz" (CO, rozdziaÂł 1, str. 16)

-> "Ja... ja myÂślaÂłem, Âże ona moÂże siĂŞ przydaĂŚ, panie...
KÂłamiesz" (CO, rozdziaÂł 1, str. 17)

-> "Nie kÂłam przed Lordem Voldemortem, mugolu, bo on to pozna... zawsze poznaje..." (CO, rozdziaÂł 1, str. 21)
W tym przypadku Voldemort z ca³¹ pewnoœci¹ nie mia³ kontaktu z Frankiem Brycem, jednak¿e ten nie mia³ pojêcia, z kim rozmawia.

-> "Nie k³am mi tu w ¿ywe oczy - sykn¹³ Snape, œwidruj¹c go swoimi bezdennymi czarnymi oczami. - Skórka boomslanga. Skrzeloziele. Mia³em je w sowim prywatnym magazynku i wiem, kto mi je ukrad³." (CO, rozdzia³ 27, str. 539)
Harry ignorowa³ zaczepki Snape'a do czasu, gdy ten zmusi³ go do spojrzenia mu w oczy. Harry myœli, ¿e wzmianka o skórce boomslanga musi odnosiÌ siê do wydarzeù sprzed dwóch lat (tj. KT, rozdzia³ 11), czyli wtedy, gdy by³ na drugim roku i wraz z Ronem i Hermion¹ warzy³ Eliksir Wielosokowy. Harry nie wiedzia³ o innych próbach czy te¿ udanych rabunkach magazynu Snape'a, wiêc Snape nic by z Harry'ego nie wyci¹gn¹³ za pomoc¹ legilimencji. Jeœli chodzi o skrzeloziele, logiczne jest, ¿e Snape podejrzewa³ Harry'ego, gdy¿ ten u¿y³ tej roœliny podczas drugiego zadania Turnieju Trójmagicznego, a w tym samym dniu (prawdopodobnie) Snape odkry³, ¿e nie ma owej roœliny. Nawet gdyby poprzez legilimencjê dowiedzia³ siê, ¿e to Zgredek ukrad³ je dla Harry'ego, Harry w tym momencie nie myœla³, JAK Zgredek siê o nim dowiedzia³, wiêc Snape nie móg³ nic wyczytaÌ z reakcji Harry'ego na to pytanie.

Zrodlo: http://sfp.net.pl/